TARİYEL MƏMMƏDOV
AZƏRBAYCAN
XALQ-PROFESSİONAL
MUSİQİSİ: AŞIQ SƏNƏTİ

III HİSSƏ

AŞIQ HAVALARI MUSİQİ
QURULUŞUNUN ƏSASLARI

MƏQAM

5

Bə’zən aşıqlar dəmin mahiyyətini dəyişərək, ondan bədii vasitə kimi istifadə edirlər («Quba Kərəmi»; 16, №28, x. 85—88):

Ən’ənəvi aşıq ifaçılığında polifonik üsullardan biri də imitasiya, yə’ni oxşatma, bənzətmə şəklində özünü bürüzə verir ki, bu da «sual—cavab» prinsipini xatırladır. Lakin belə hallarda «cavab» əvvəlcə səslənən «sualın» davamı tə’siri bağışlayır («Mina gəraylı» havası, (16, №17, x. 158—165):

Yuxarıda göstərilən nümunədə imitasiya ikinci səsin («cavabın») inversiyası, yə’ni çevrilməsi şəklindədir. Lakin bə’zən kifayət qədər dəqiq imitasiyalardan da istifadə olunur («Kürdü gəraylı» havası; 16, №32, x. 85—89):

Polifonikliyi ən çox nəzərə çarpdıran çalğı ilə oxumanın səs-səsə verən bənzətmələridir³³ («Bəhməni» havası; (16, №21, x. 16—26):

AŞIQ HAVALARI MUSİQİ QURULUŞUNUN ƏSASLARI. MƏQAM:     səhifələr    1    2     3    4    5    6     7    8    9    10     11    12